Przekroczenie czasu pracy kierowcy – co zrobić, aby uniknąć kar?

Przekroczenie czasu pracy kierowcy a przekroczenie czasu jazdy

Na wstępie podkreślmy, że przekroczenie czasu pracy kierowcy i przekroczenie czasu jazdy kierowcy to dwa różne pojęcia. Czas jazdy to termin, który odnosi się do czasu, który kierowca poświęcił na prowadzenie pojazdu. Natomiast czas pracy kierowcy dotyczy okresu, w którym oprócz prowadzenia pojazdu kierowca przygotowywał go również do drogi, czy też dokonywał załadunku i/lub rozładunku.

Jakie są normy czasu pracy kierowcy?

Rozporządzenie (WE) nr 561/2006 określa normy czasu pracy kierowców, które stanowią m.in. o:

• maksymalnym dobowym czasie pracy kierowców, który może wynieść 9 godzin;
• możliwości wydłużenia czasu pracy kierowcy do 10 godzin dwukrotnie w skali tygodnia.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o czasie pracy kierowców, zachęcamy do zapoznania się z naszym kompendium: Czas pracy kierowców: Kompleksowy przewodnik po przepisach i praktykach.

Wyjątkowe okoliczności, kiedy przekroczenie maksymalnego czasu pracy kierowcy jest dopuszczalne

Warto podkreślić, że może dojść do sytuacji, w których przekroczenie maksymalnego czasu pracy kierowców jest dozwolone. Należy jednak zaznaczyć, że takie przypadki są określone w przepisach dotyczących czasu pracy kierowcy i dotyczą sytuacji zagrożenia towarów lub uczestników ruchu drogowego, a są to:

• brak możliwości postoju np. z racji braku miejsc parkingowych;
• nieprzewidziane sytuacje drogowe, np. wypadek;
• warunki pogodowe, np. gęsta mgła lub śnieżyca;
• awaria pojazdu.

W powyższych przypadkach przekroczenie dopuszczalnego czasu pracy o 1 lub 2 godziny jest jak najbardziej możliwe. Należy jednak mieć na uwadze, że taka sytuacja nie powinna powtarzać się regularnie, a każdy taki przypadek kierowca musi być w stanie uzasadnić i udokumentować, a także zostawić stosowną adnotację na wydruku z tachografu lub w systemie ewidencji czasu pracy, co pozwoli uniknąć potencjalnej kary.

Nagminne przekraczanie czasu pracy

Jeżeli jednak dojdzie do sytuacji nagminnego przekraczania czasu pracy, wówczas przewoźnik musi się on liczyć nie tylko z konsekwencjami finansowymi, o których piszemy w dalszej części artykułu, ale też z odpowiedzialnością w postaci: możliwości utraty uprawnień, negatywnego wpływu na reputację firmy, kontroli ze strony Inspekcji Transportu Drogowego czy ewentualne postępowania administracyjnego wobec przewoźnika.

Wydruk z tachografu cyfrowego

Wydruk z tachografu cyfrowego to podstawowa dokumentacja dotycząca czasu pracy kierowcy, która służy jako dowód w przypadku kontroli drogowej lub podejrzenia przekroczenia dopuszczalnych norm czasowych. Zawiera on takie informacje, jak:

• czas rozpoczęcia i zakończenia jazdy,
• liczbę przejechanych kilometrów,
• okresy odpoczynku i przerw,
• ewentualne przekroczenia czasu jazdy lub pracy.

Jeżeli z wydruku z tachografu można wyczytać, że nastąpiło przekroczenie dopuszczalnego czasu pracy kierowcy, wówczas konsekwencją takich działań może okazać się mandat za przekroczenie czasu pracy.

Mandat za przekroczenie czasu pracy kierowcy

W przepisach dotyczących czasu pracy kierowcy istnieje granica tolerancji wynosząca 15 minut. Jeżeli przekroczenie czasu nie będzie dłuższe, mandat za przekroczenie czasu pracy kierowcy nie zostanie nałożony. Jeżeli jednak przekroczenie czasu pracy kierowcy trwa dłużej, wówczas należy liczyć się z karami. Te wynoszą:

• 50 PLN - w przypadku przekroczenia czasu od 15 minut do 1 godziny;
• 100 PLN - przy przekroczeniu czasu od 15 minut do 1 godziny przy wydłużonym czasie pracy;
• 150 PLN - przy przekroczeniu czasu pracy o 1-2 godziny;
• 200 PLN - przy przekroczeniu o ponad 2 godziny lub przy przekroczeniu czasu pracy o 1-2 godziny w przypadku wydłużonego czasu pracy;
• 250 PLN - gdy wydłużony czas pracy kierowcy został przekroczony o ponad 2 godziny.

Ponadto, kary mogą sięgać nawet 550 PLN, gdy czas pracy kierowcy wyniesie więcej niż 13,5 godziny, a przy tym nie zostaną zastosowane odpoczynki lub czas pracy kierowcy przekroczy 15 godzin i nie zostanie zastosowana przerwa wynosząca 4,5 godziny.

Kto może wystawiać mandaty za czas pracy?

W Polsce za kontrolę czasu pracy kierowców odpowiadają instytucje, które mogą również wystawiać mandaty za przekroczenie czasu pracy, a są to:

• Policja;
• Straż Graniczna,
• Służba Celna;
• Państwowa Inspekcja Pracy;
• Inspekcja Transportu Drogowego (ITD).

Jak uniknąć kary za przekroczenie czasu pracy kierowcy?

Chcąc uniknąć kar za przekroczenie czasu pracy kierowcy istotne jest wdrożenie kilku działań, pozwalających łatwiej zorganizować i rozplanować trasę. Do nich należą m.in.:

• Dokładne planowanie tras i harmonogramów, co pozwoli zminimalizować ryzyko potencjalnych opóźnień, a także np. korki, czy zoptymalizować czas załadunku rozładunku i odpoczynków;
• Szkolenia i budowanie świadomości kierowców, dzięki czemu kierowcy będą zaznajomieni z bieżącymi przepisami dotyczącymi czasu pracy, a także obowiązkami dotyczącymi jego ewidencjonowania;
• Dokumentowanie wyjątkowych sytuacji, które jest podstawą uniknięcia mandatów, w sytuacjach, kiedy przekroczenie dopuszczalnego czasu pracy kierowcy jest dozwolone.

Przekroczenie czasu pracy kierowcy – co zrobić, aby uniknąć kar? Podsumowanie

Przekroczenie dopuszczalnego czasu pracy kierowcy to poważne naruszenie przepisów, które może wiązać się z konsekwencjami finansowymi, administracyjnymi, a w skrajnych przypadkach także z utratą reputacji firmy przewozowej. Dlatego tak ważne jest, aby zarówno kierowcy, jak i przedsiębiorcy transportowi mieli świadomość obowiązujących norm oraz potrafili odpowiednio zareagować w sytuacjach wyjątkowych.

Jeżeli potrzebujesz doradztwa specjalistów w dziedzinie rozliczeń czasu pracy kierowców, chętnie go udzielimy! Skontaktuj się z nami i wskaż, co stanowi problem, a resztą zajmie się nasz zespół.