Czym jest karta EKUZ dla kierowcy międzynarodowego i jak ją wyrobić?

Karta EKUZ - Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego - Co to jest i jakie ma znaczenie dla kierowców zawodowych?

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) stanowi oficjalny dokument unijny potwierdzający prawo do bezpłatnego leczenia w państwach Unii Europejskiej oraz EFTA. Kierowcy międzynarodowi powinni posiadać pracowniczą kartę EKUZ, która oferuje identyczny zakres jak karta turystyczna, ale wydawana jest specjalnie dla osób wykonujących pracę za granicą.

Zakres działania karty EKUZ

Karta EKUZ zapewnia dostęp do leczenia niezbędnego i nieplanowanego podczas pobytu w innym kraju. Decyzję o konieczności świadczenia podejmuje lekarz w danym państwie, uwzględniając stan zdrowia kierowcy oraz planowany okres pobytu. Dzięki temu kierowca może korzystać z usług medycznych na identycznych zasadach jak mieszkańcy kraju, w którym aktualnie przebywa.

Kto wydaje kartę EKUZ?

W Polsce Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) wydaje Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ).

Jak wyrobić kartę EKUZ dla kierowcy międzynarodowego? Krok po kroku

Wyrobienie pracowniczej karty EKUZ dla kierowcy międzynarodowego składa się z dwóch etapów. Pierwszy z nich dotyczy otrzymania zaświadczenia A1, które jest obowiązkiem pracodawcy. Drugi etap to złożenie wniosku o kartę EKUZ już przez samego kierowcę lub pracodawcę w jego imieniu.

Etap 1: Uzyskanie zaświadczenia A1

Zaświadczenie A1 potwierdza, że podczas pracy za granicą ubezpieczenie oraz składki są regulowane według polskiego prawa. Pracodawca kierowcy może złożyć wniosek o zaświadczenie A1 elektronicznie - przez platformę PUE ZUS;

Zaświadczenie A1 wydawane jest zazwyczaj na okres do 12 miesięcy, choć w niektórych przypadkach ZUS może określić krótszy czas jego obowiązywania. Dokument ten stanowi podstawę do dalszych działań związanych z uzyskaniem karty EKUZ.

Etap 2: Składanie wniosku o kartę EKUZ

Po otrzymaniu zaświadczenia A1 należy przejść do właściwego etapu składania wniosku o pracowniczą kartę EKUZ. Formularz wniosku można pobrać ze strony pacjent.gov.pl lub NFZ. Wniosek można złożyć trzema metodami:

• Elektronicznie - wysyłając wniosek na adres ekuz.praca@nfz.gov.pl;
• Przez ePUAP - logując się do platformy i wybierając opcję "Wydanie karty EKUZ w związku z wykonywaniem pracy za granicą";
• Osobiście - w oddziale NFZ właściwym dla miejsca zamieszkania.

Czas oczekiwania na kartę EKUZ

Rozpatrzenie wniosku trwa maksymalnie 5 dni roboczych, jednak w okresie od czerwca do września czas ten może się wydłużyć do 10 dni roboczych.

Ile kosztuje wydanie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego?

Wydanie EKUZ jest całkowicie bezpłatne.

Pracownicza karta EKUZ a karta turystyczna

Wyróżniamy dwie wersje karty EKUZ - pracowniczą oraz turystyczną.

Pracownicza karta EKUZ z której korzystają kierowcy międzynarodowi, potwierdza prawo do świadczeń zdrowotnych podczas wykonywania obowiązków służbowych za granicą.

Z kolei karta turystyczna EKUZ jest wydawana osobom wyjeżdżającym prywatnie, np. na wakacje czy krótkie podróże. Obie jednak działają na takich samych zasadach - w publicznych placówkach ochrony zdrowia. Różnicą jest jednak to, że pracownicza wersja wymaga wcześniejszego uzyskania zaświadczenia A1 z ZUS.

Okres ważności karty EKUZ, konsekwencje braku dokumentu oraz dodatkowe zabezpieczenie

Okres ważności europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego dla kierowcy międzynarodowego jest bezpośrednio powiązany z czasem wskazanym na zaświadczeniu A1. Jeżeli umowa o pracę jest krótsza, zarówno zaświadczenie A1, jak i karta EKUZ będą miały odpowiednio skrócony okres ważności.

Warto jednak zaznaczyć, że karta EKUZ dla osób zatrudnionych jest zwykle ważna do 3 lat, jednak faktyczny okres obowiązywania zależy od statusu ubezpieczenia i może być krótszy – np. przy umowach terminowych lub innych ograniczonych podstawach do ubezpieczenia zdrowotnego.

Konsekwencje braku karty EKUZ podczas pracy za granicą

Brak karty EKUZ podczas pobytu za granicą oznacza poważne konsekwencje finansowe dla kierowcy. Zostanie on potraktowany jako osoba nieubezpieczona i obciążony kosztami leczenia w UE lub EFTA według krajowych stawek. Warto zaznaczyć, że w tym przypadku kwoty mogą sięgać kilkuset lub nawet kilku tysięcy euro za pojedynczą wizytę lekarską czy badania diagnostyczne.

Po powrocie do Polski istnieje możliwość złożenia wniosku o zwrot poniesionych kosztów w oddziale wojewódzkim NFZ, jednak wymaga to kompletnej dokumentacji medycznej. Jednak procedura zwrotu jest czasochłonna i nie gwarantuje pełnej rekompensaty poniesionych wydatków.

Ograniczenia karty EKUZ, które kierowcy muszą znać

Karta EKUZ nie pokrywa kosztów transportu medycznego do Polski, repatriacji zwłok, ani akcji ratunkowych. Ponadto, nie wszystkie koszty leczenia w UE są pokrywane z tytułu posiadania karty EKUZ, co tworzy obowiązek współpłacenia za niektóre usługi medyczne, a to oznacza dodatkowe wydatki dla kierowcy nawet przy posiadaniu europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego.

Zasady korzystania z EKUZ w EFTA

Kierowcy zawodowi wyjeżdżający w trasy do krajów Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu - EFTA (Islandia, Szwajcaria, Norwegia, Liechtenstein) – mogą korzystać z Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego na takich samych zasadach jak obywatele tych państw. Oznacza to, że w przypadku nagłej choroby lub wypadku podczas wykonywania obowiązków służbowych kierowca ma prawo do niezbędnej opieki medycznej w publicznych placówkach ochrony zdrowia.

Karta EKUZ dla kierowcy międzynarodowego - Podsumowanie

Karta EKUZ to dokument potwierdzający prawo kierowcy międzynarodowego do bezpłatnej lub częściowo refundowanej opieki medycznej w krajach UE i EFTA. Aby ją wyrobić, najpierw trzeba uzyskać zaświadczenie A1 z ZUS, a następnie złożyć wniosek w NFZ – osobiście, online lub przez ePUAP. EKUZ wydawana jest bezpłatnie, a jej ważność zależy od okresu wskazanego w A1 (zwykle do roku czasu). Dokument nie pokrywa jednak wszystkich kosztów, dlatego kierowcy często uzupełniają go dodatkowym ubezpieczeniem zdrowotnym.

Jeżeli prowadzisz firmę w branży transportu międzynarodowego i potrzebujesz wsparcia w księgowości dla transportu, rozliczaniu czasu pracy kierowców międzynarodowych czy też kadrach i płacach, zespół Evotax służy pomocą! Skontaktuj się z nami i wskaż, co stanowi wyzwanie, a nasi specjaliści zajmą się resztą!